Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm, chăm lo, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên. Những tiêu chí trong chuẩn mực đạo đức: Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư là nói về mối quan hệ “với tự mình”, cán bộ, đảng viên cần phải gương mẫu để quần chúng noi theo. Người nhấn mạnh: “Đảng ta là một đảng cầm quyền, mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân” ⁽¹⁾

1. Một số vấn đề lý luận về Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư theo tư tưởng Hồ Chí Minh

Tháng 9 - 1969, để tiếp tục răn dạy cán bộ về đạo đức, Bác viết tác phẩm: “Cần, Kiệm, Liêm, Chính” gồm 4 bài báo với bút danh là Lê Quyết Thắng, đăng trên báo Cứu Quốc, các số ra ngày 30-5, 31-5, 01-6, 02-6 năm 1949. Theo Bác, “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công  vô tư “có mối quan hệ biện chứng, gắn bó mật thiết với nhau, Cần, Kiệm, Liêm là gốc rễ của Chính, như một cây có gốc, rễ lại cần có cành, lá, hoa, quả, mới phát triển hoàn toàn. Một dân tộc biết cần, kiệm, liêm, chính là một dân tộc giàu về vật chất, mạnh về tinh thần, là một dân tộc văn minh tiến bộ. Về Cần, Kiệm, Liêm, Chính, chí công vô tư, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói một cách ngắn gọn, giản dị, cụ thể, dễ hiểu và dễ làm theo. CẦN tức là “Siêng năng, chăm chỉ, cố gắng dẻo dai” và nếu đã cần thì việc gì, dù khó khăn mấy, cũng làm được. Người chỉ ra cách thực hiện CẦN sao cho có kết quả. Đó là làm việc phải có kế hoạch, dù công việc gì, to hay nhỏ, lớn hay bé, đều phải sắp xếp khoa học và tính toán cẩn thận. Phân công công việc theo năng lực của từng người, như vậy sẽ không bị mất thời gian và hiệu quả công việc cao. Cần phải đi đối với chuyên. Nếu không chuyên thì cũng vô ích. Cần không phải là xổi. Phải biết nuôi dưỡng sức khoẻ, tinh thần và lực lượng để làm việc lâu dài. Một người lười biếng sẽ làm chậm và ảnh hưởng đến công việc của rất nhiều người khác. Cần là nâng cao năng suất lao động.

KIỆM là “tiết kiệm, không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi”. Cần với kiệm đi đối với nhau như hai chân của một người. Cần mà không kiệm “thì làm chừng nào xào chừng ấy”, cũng như một cái thùng không đáy, nước đổ vào chừng nào, chảy ra hết chừng ấy, không lại hoàn không. Kiệm mà không cần, thì không tăng thêm, không phát triển được. Bác cho rằng cần phải tiết kiệm cả của cải, thời gian và sức lực, bởi của cải nếu hết còn có thể làm ra được, còn thời gian đã qua đi, không bao giờ quay trở lại. Muốn tiết kiệm thời gian, bất kỳ việc gì, nghề cũng phải chăm chỉ, làm nhanh, không nên lần lữa. Không nên ngồi lê, nói chuyện phiếm, làm mất thời giờ của người khác. Theo Bác “Tiết kiệm không phải là bủn xỉn”. Khi không nên tiêu xài thì một đồng xu cũng không nên tiêu. Khi có việc đáng làm, việc ích lợi cho đồng bào, cho Tổ quốc, thì dù bao nhiêu công, tốn bao nhiêu của, cũng vui lòng. Như thế mới đúng là kiệm. Việc đáng tiêu mà không tiêu, là bủn xỉn, chứ không phải là kiệm”⁽²⁾

LIÊM là “trong sạch, không tham lam”; “không tham địa vị. Không tham tiền tài. Không tham sung sướng. Không ham người tâng bốc mình. Vì vậy mà quang minh chính đại, không bao giờ hủ hoá. Chỉ có một thứ ham là ham học, ham làm, ham tiến bộ”⁽³⁾

Cần, kiệm, liêm là gốc rễ của chính. CHÍNH “nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn”. Một người phải cần, kiệm, liêm, nhưng còn phải chính mới là người hoàn toàn. Chính đối với mình là không tự cao, tự đại, luôn luôn chịu khó học tập, cầu tiến bộ, phát triển điều hay và sửa chữa khuyết điểm của mình. Đối với người, phải yêu quý, kính trọng, giúp đỡ, không nịnh hót người trên, xem khinh người dưới. Phải để việc nước, việc công lên trên việc tư, việc nhà. Công việc dù to hay nhỏ đều phải cố gắng hoàn thành. Phải luôn luôn nhớ “việc thiện thì dù nhỏ mấy cũng làm. Việc ác thì dù nhỏ mấy cũng tránh”⁽⁴⁾

Về CHÍ CÔNG VÔ TƯ, Bác nói: “Đem lòng chí công vô tư mà đối với người, với việc”, “Khi làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, khi hưởng thụ thì mình nên đi sau”, “Phải lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”. Người giải thích “…Cán bộ các cơ quan, các đoàn thể, cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ, có quyền mà thiếu lương tâm là có dịp đục khoét, có dịp là ăn của đút, có dịp “dĩ công vi tư”⁽⁵⁾.

2. Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư trong xây dựng đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên.

Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ là đơn vị sự nghiệp thuộc Tỉnh ủy, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp và thường xuyên của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Với chức năng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp cơ sở; cán bộ, công chức, viên chức của tỉnh về lý luận chính trị; chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; kiến thức và chuyên môn nghiệp vụ về công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội; kiến thức về một số lĩnh vực khác; tham gia tổng kết thực tiễn, nghiên cứu khoa học về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị của tỉnh. Thấm nhuần tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trường Chính trị Hoàng Văn Thụ đã không ngừng chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, coi đó là một nội dung quan trọng trong công tác tư tưởng. Nhà trường luôn xác định việc rèn luyện đạo đức theo các tiêu chí: cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư cho đội ngũ cán bộ, đảng viên là một yêu cầu vừa mang tính cơ bản, lâu dài, vừa là yêu cầu cấp bách trong giai đoạn phát triển đất nước xen lẫn thời cơ và thách thức như hiện nay. Do đó, Đảng ủy trường đã chỉ đạo, ban hành, triển khai thực hiện các kế hoạch về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí:

Thực hiện Kế hoạch số 206 -KH/TU, ngày 23/01/2025 của Tỉnh ủy Lạng Sơn về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực năm 202 5; Kế hoạch số 188-KH/ĐUK, ngày 24 tháng 01 năm 2025 của Đảng uỷ khối các cơ quan tỉnh Lạng Sơn. Nhà trường đã ban hành kế hoạch số 04 - KH/TCT, ngày 26 tháng 01 năm 2025, Kế hoạch phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực năm 2025. Đảng uỷ, Lãnh đạo trường và Trưởng các khoa, phòng xác định công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên cần được tập trung lãnh đạo, chỉ đạo; chỉ đạo thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; các kết luận, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; các kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy; Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Chỉ đạo gắn phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực; nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu, quyết liệt, đi đầu trong đấu tranh phòng chống tham nhũng , lãng phí, tiêu cực; chủ động phòng ngừa, phát hiện, xử lý các vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực. Đưa nội dung đấu tranh  phòng chống tham nhũng , lãng phí, tiêu cực vào chương trình, kế hoạch công tác trọng tâm hằng năm; lấy kết quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người đứng đầu cấp ủy và khoa phòng; để xem xét, sử dụng, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ.

Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ hằng năm đều tổ chức Hội nghị cán bộ, viên chức, người lao động. Tại hội nghị đã bàn, thảo luận về quy chế chi tiêu nội bộ, công khai tài chính, công khai bản kê khai tài sản, thu nhập... đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch. Đầu năm 2025 Thực hiện Kế hoạch số 10/KH-UBND ngày 12/01/2025 của UBND tỉnh, về cải cách hành chính tỉnh Lạng Sơn năm 2025; Nghị quyết số 60-NQ/TU, ngày 15/12/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về đẩy mạnh cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2030 Trường đã ban hành: Kế hoạch Số 07 - KH/TC, ngày  27 tháng 01 năm 2025, Kế hoạch cải cách hành chính Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ năm 2025. Nhà trường luôn công khai, minh bạch về tổ chức và hoạt động của Nhà trường theo quy chế dân chủ trong cơ quan; Duy trì hình thức thanh toán lương, các khoản phụ cấp, chế độ công tác phí...của cán bộ, viên chức, lao động qua tài khoản cá nhân; kinh phí chi hoạt động thường xuyên qua tài khoản, không thanh toán bằng tiền mặt. Thực hiện tiết kiệm và giám sát chi quản lý hành chính như: văn phòng phẩm; cước thông tin liên lạc; sử dụng điện, nước, xăng xe; chi tiếp khách; công tác phí… Trong dịp tết Nguyên Đán, Trường không sử dụng kinh phí ngân sách của cơ quan làm quà biếu, quà tặng hoặc tổ chức tiệc chiêu đãi khách; không sử dụng xe công trái với quy định.

Mỗi cán bộ, đảng viên của Trường luôn ý thức được rằng việc vận dụng những nội dung của tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức không phải theo kiểu giáo điều, máy móc, mà trên cơ sở thực tiễn công việc cần phải vận dụng một cách phù hợp, linh hoạt. Ví dụ như khi thực hiện chữ Cần: không chỉ là riêng cần cù, chịu khó, mà trong giai đoạn hiện nay đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên cần phải có sự tư duy, chủ động, sáng tạo trong công việc. Liêm: là sự tiết kiệm công quỹ của tập thể, không làm thất thoát tài sản của Nhà nước, đồng thời mỗi cán bộ, đảng viên với nhiệm vụ công tác của mình cần có ý thức tiết kiệm từ những điều nhỏ nhất như: sử dụng có hiệu quả, tiết kiệm văn phòng phẩm, điện nước, khắc phục suy nghĩ đó là tiền của cơ quan, của nhà nước nên dùng bao nhiêu cũng được. Chính: đó là sự thẳng thắn, công tâm, khách quan, trung thực. Chí công vô tư: làm việc với phương châm: luôn đặt việc công lên trên việc tư, không để những lợi ích nhóm, lợi ích cá nhân xen lẫn trong công việc.

                                                        ThS. Chu Minh Tâm

                                                         Khoa Lý luận cơ sở