Chặng đường lịch sử 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03/02/1930 – 03/02/2025) thực tiễn 95 năm qua đã khẳng định: “ Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam”. Sự lãnh đạo đó là chính đáng, hợp lòng dân, được lịch sử giao phó, Hiến pháp quy định mà không một lực lượng nào có thể thay thế được. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đã tạo ra nền móng vững chắc cho cách mạng Việt Nam, Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng đã xác định đúng đắn con đường cách mạng của dân tộc, cũng như những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam. Đường lối ấy đã đáp ứng được những nhu cầu bức thiết của lịch sử, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân và trở thành ngọn cờ tập hợp, đoàn kết thống nhất các tổ chức cộng sản, các lực lượng cách mạng và toàn thể dân tộc để tạo sức mạnh tổng hợp làm nên những mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc, không ngừng đưa cách mạng Việt Nam theo mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Đảng Cộng sản Việt Nam đã từng bước thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử to lớn của mình. Với những thắng lợi vĩ đại như cách mạng Tháng Tám năm 1945, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1946 - 1954) và cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, đứng đầu là lãnh tụ Hồ Chí Minh vĩ đại, dân tộc Việt Nam trở thành một trong những dân tộc đầu tiên làm cách mạng giải phóng dân tộc thành công ở một nước thuộc địa và lệ thuộc; một trong những dân tộc đầu tiên đánh bại chủ nghĩa thực dân cũ và chủ nghĩa thực dân mới, mở đầu phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi, châu Mỹ-Latinh và các nước khác trên phạm vi toàn thế giới.
Sau gần 40 năm đổi mới, đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đất nước phát triển nhanh, toàn diện hầu hết các lĩnh vực, tạo nhiều dấu ấn nổi bật. Kinh tế vĩ mô ổn định, tăng trưởng tương đối nhanh và bền vững, trở thành một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực và thế giới. Chủ quyền độc lập dân tộc, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững, uy tín, vị thế của Việt Nam được nâng cao. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là người đầu tiên nhận định, được Đại hội Đảng lần thứ XIII thông qua và đưa vào Nghị quyết Đại hội: “Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”[1]. Những thành tựu này có ý nghĩa lịch sử, khẳng định sự lựa chọn chính xác, đúng đắn, sáng tạo trong đường lối đổi mới của Đảng, thể hiện rõ nét năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, chứng minh vai trò là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Năm 2024 diễn ra những sự kiện đặc biệt, nhiều khó khăn, thử thách, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, với sự nỗ lực, đồng lòng của cả hệ thống chính trị đất nước ta đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật như:
1) Về xây dựng hệ thống chính trị, kiện toàn chức danh lãnh đạo chủ chốt. Ngày 3-8, Ban Chấp hành Trung ương Đảng bầu đồng chí Tô Lâm giữ cương vị Tổng Bí thư. Tại Kỳ họp thứ bảy, Quốc hội bầu đồng chí Trần Thanh Mẫn làm Chủ tịch Quốc hội. Tại Kỳ họp thứ tám, Quốc hội bầu đồng chí Lương Cường làm Chủ tịch nước.
2) Về cải cách tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, đầu tháng 12-2024, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII tiến hành tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”,
3) Về kinh tế xã hội, năm 2024 vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, những thiệt hại do thiên tai, trong đó có siêu bão Yagi (bão số 3) và mưa lũ, kinh tế-xã hội đất nước đã có bước phát triển tích cực, hoàn thành toàn bộ 15/15 chỉ tiêu đề ra, tăng trưởng GDP khoảng 7,09 %, vượt xa so với mục tiêu Quốc hội và Chính phủ đề ra từ đầu năm là tăng trưởng 6-6,5%. Trong đó, kim ngạch xuất, nhập khẩu tiến tới mốc lịch sử khoảng 800 tỷ USD; xuất siêu năm thứ 9 liên tục với mức thặng dư hơn 24 tỷ USD; công nghiệp phục hồi mạnh mẽ, tăng trưởng 8,4%... Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư công nghệ cao, nhất là ngành công nghiệp bán dẫn.
4) Về quốc phòng, an ninh, đối ngoại, năm 2024, Việt Nam đã nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện với Australia, Pháp, Malaysia; nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược với Brazil; thiết lập quan hệ đối tác toàn diện với Mông Cổ, Các tiểu Vương quốc Arab Thống nhất (UAE)... Nếu như Malaysia là quốc gia đầu tiên trong khối ASEAN mà Việt Nam có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện thì Pháp là quốc gia đầu tiên trong Liên minh châu Âu có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam. Đặc biệt, việc ký kết với Pháp cũng đánh dấu Việt Nam đã có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với 4/5 Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc, gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc và Pháp.
5) Về đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, ngày 15-10-2024, Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông Quân đội (Viettel) chính thức cung cấp dịch vụ viễn thông 5G. Triển khai 5G là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Dịch vụ 5G khi đi vào hoạt động sẽ không chỉ góp phần thực hiện mục tiêu chuyển đổi số mà còn tác động lớn đến phát triển kinh tế-xã hội thông qua thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tạo môi trường để phát triển các ứng dụng số. Mạng 5G sẽ là công cụ quan trọng để Việt Nam đạt được mục tiêu xây dựng nền kinh tế số, dự kiến sẽ đóng góp 20% GDP của đất nước vào năm 2025.
Trong bối cảnh hiện nay, những tác động của tình hình thế giới, khu vực và trong nước đặt sự nghiệp cách mạng Việt Nam đứng trước nhiều khó khăn, thử thách không nhỏ. Trong tình hình đó, trách nhiệm, sứ mệnh lãnh đạo của Đảng đang ở thời điểm then chốt cho những mục tiêu to lớn được đặt ra trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, đó là: "Đến năm 2025, kỷ niệm 50 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước: Là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng: Là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Trở thành nước phát triển, thu nhập cao"[2]. Trước những thử thách và yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong thời kỳ mới, để chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam vững vàng, tiến tới mục tiêu xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, Đảng Cộng sản Việt Nam phải tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền, sức chiến đầu của Đảng. Lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin và thực tiễn sinh động của cách mạng Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh tiếp tục đặt ra yêu cầu Đảng ta phải kiên quyết, kiên trì thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp sau đây:
Thứ nhất, tăng cường công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Trước hết, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong Đảng, bảo đảm nhận thức đúng đắn, vững vàng, nhất quán của tổ chức đảng các cấp và cán bộ, đảng viên về kiên định độc lập dân tộc và con đường đi lên CNXH, về sự nghiệp đổi mới và sự lãnh đạo toàn diện, thống nhất, xuyên suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam trên nền tảng Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Tập trung công tác xây dựng Đảng, Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam và hệ thống chính trị các cấp trong sạch, vững mạnh. Giữ vững và phát huy dân chủ XHCN trong Đảng và toàn xã hội, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của các tầng lớp nhân dân, tạo sự đoàn kết, thống nhất, đồng thuận cao trong xã hội.
Thứ hai, tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền, sức chiến đấu của Đảng và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới. Công tác xây dựng Ðảng được xác định là nhiệm vụ then chốt, được tích cực xây dựng, chỉnh đốn trên cả ba mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức. Cần phải tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đồng bộ với đổi mới kinh tế, đáp ứng yêu cầu nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng mọi lúc, mọi nơi, trong mọi điều kiện, hoàn cảnh. Hoàn thiện thể chế, bảo đảm đồng bộ, liên thông giữa Pháp luật của Nhà nước với quy định của Đảng. Tiếp tục hoàn thiện mô hình, cơ chế vận hành và hoạt động của hệ thống chính trị; xác định rõ hơn chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của các tổ chức thành viên, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ phát triển mới.
Thứ ba, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị trong điều kiện mới. Nâng cao chất lượng việc xây dựng, ban hành đường lối, chủ trương, chỉ thị, nghị quyết của các cấp ủy Đảng, bảo đảm đường lối lãnh đạo của Đảng đi vào giải quyết hiệu quả những yêu cầu, nhiệm vụ trong đời sống thực tiễn, tránh quan liêu, xa rời thực tiễn trong lãnh đạo, chỉ đạo. Tiếp tục đổi mới công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, triệt để thực hiện nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ. Thực hiện hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với công tác thanh tra, kiểm toán Nhà nước bảo đảm tăng cường kỷ luật Đảng với hiệu lực, hiệu quả của pháp quyền XHCN trong một cơ chế vận hành thống nhất, tập trung dân chủ giữa sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và vai trò làm chủ của nhân dân.
Thứ tư, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra giám sát, kỷ luật đảng và kiểm soát chặt chẽ quyền lực, đồng thời đẩy mạnh đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí. Thực hiện mạnh mẽ, toàn diện, mềm dẻo, kiên quyết, hiệu quả cuộc đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực trên tất cả các lĩnh vực và trong tất cả các mối quan hệ nội tại của hệ thống chính trị. Tiếp tục tạo chuyển biến mãnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm và quyết tâm chính trị của toàn Đảng đối với công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Xây dựng và hoàn thiện quy định, quy chế, quy trình nhằm siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Tập trung kiểm tra, giám sát tổ chức Đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt trong các lĩnh vực, địa bàn dễ xảy ra tiêu cực, nơi người dân có nhiều bức xúc, dư luận xã hội quan tâm; xử lý kịp thời, kiên quyết, nghiêm minh các tổ chức đảng, đảng viên vi phạm. Coi phòng, chống tham nhũng, lãng phí là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
Năm 2025 đang gõ cửa mỗi gia đình, mỗi địa phương trên cả nước đây là năm có ý nghĩa quan trọng, là năm kỷ niệm 95 năm thành lập Đảng, 50 năm Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh. Đây cũng là năm cả hệ thống chính trị sẽ thực hiện quyết liệt đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ của hệ thống chính trị "tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả", là năm cuối thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, năm diễn ra Đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội XIV của Đảng, để đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, hiện thực hóa khát vọng trở thành quốc gia hùng cường, thịnh vượng./.
Tài liệu tham khảo:
[1] - ĐCSVN - Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập II, Nxb CTQGST, H. 2021, tr. 322.
[2]Văn kiện Ðại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Ðảng Cộng sản Việt Nam, Nxb.CTQGST, HN, 2021, tr.111 - 112.
Hoàng Xuân Yến
Khoa nhà nước và pháp luật